یک سال بعد همین روزها، مطمئناً یکی از بحث‌های داغ، گمانه‌زنی پیرامون انتخاب رئیس جدید سازمان صداوسیما و شیوه‌ی کاری فرد منتخب خواهد بود. سازمانی که این روزها با چالش‌های زیادی روبروست و بیش از هر زمان دیگری منتقد دارد. منتقدانی که البته هر یک گفتمان متفاوتی را دنبال می‌کنند؛ گروهی از نبود برنامه‌های جذاب –به زعم خود همچون «آکادمی گوگوش» و «بفرمایید شام»- در رسانه‌ی ملی شکایت دارند و معتقدند محدودیت‌های بیش از اندازه بازار ماهواره‌ها را رونق بخشیده، در مقابل گروهی نیز از عدم قرابت صداوسیما با آرمان‌های انقلاب اسلامی گله دارند.

سرویس نقد رسانه 598؛ همین تکثر آرا و وجود سلائق گوناگون باعث شده تا در مورد صداوسیما نظریه و تئوری قطعی در بین منتقدان وجود نداشته باشد و مدیران نیز در این میان بین این سلائق متفاوت و گاهاً متضاد بلاتکلیف بمانند. از همین رو، در رجانیوز برآن شدیم تا طی سلسله مطالبی، در فاصله‌ی یک سال مانده به انتخاب رئیس جدید سازمان صداوسیما، گزیده‌ای از نظرات کمتر خوانده شده‌ی مقام معظم رهبری و حضرت امام خمینی (ره) را پیرامون برخی از چالشی‌ترین مباحث پیش روی صداوسیما منتشر کنیم؛ باشد که مورد توجه قرار گیرد:

به گزارش رجانیوز، در نخستین گزارش از این سلسله مطالب(اینجا)، به سراغ مسئله‏ی جذب مخاطب و به ویژه مخاطبین دگراندیش و روشنفکر رفتیم و با اشاره به برخی از مهم‌ترین بیانات مقام معظم رهبری و حضرت امام خمینی (ره)، به بازخوانی منطق این دو بزرگوار در باب این موضوع پرداختیم. منطقی محکمی که بر اساس آن تخفیف در مفاهیم و برنامه‏ها برای جذب روشنفکران کاملاً مردود بوده و حتی بنابر توصیه‌ی صریح مقام معظم رهبری مدیران رسانه را به پخش برنامه‌هایی که این دسته از مخاطبین خوش‌شان نیاید، تشویق می‌نمود. چرا که بسیاری از اقشار دیگر که از حیث تعداد با این اقلیت روشنفکر قابل مقایسه نیستند، اتفاقاً به تماشای همین برنامه‌ها تمایل و علاقه دارند.

جالب آنکه بنابر نظرات قاطبه‌ی مخاطبین رجانیوز در ذیل همان مطلب، بین این منطق محکم با آنچه که در سیاست‌های کلان اداره‌ی رسانه‌ی ملی جاری است، هیچ تطابق و تشابهی وجود ندارد. حال در دومین شماره از این سلسله مطالب، تصمیم گرفتیم تا با اتکا به نظرات مقام معظم رهبری، به یک مسئله‌ی قدیمی که این روزها به علت توسعه‌ی شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان بیش از هر زمان دیگری مطرح می‌شود، پاسخ بگوییم.

مدت‌هاست که انتقاد رسانه‌های اصولگرا از برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون که با برخی از خط قرمزهای ایرانی اسلامی ما تطابق ندارند، -همچون برنامه‌های تحویل سال یا مجموعه «ساختمان پزشکان»- با این پاسخ از سوی سیاست‌گذاران صداوسیما و برخی از مخاطبین روبرو می‌شود که با این نوع سخت‌گیری‌ها ته‌مانده مخاطبین رسانه‌ی ملی هم به سمت ماهواره‌ها و برنامه‌هایی چون «آکادمی گوگوش» و سریال «حریم سلطان» و ... جذب خواهند شد. از این رو، برآن شدیم تا در دومین شماره‌ی از سلسله مطالب «توصیه‌های فراموش شده» از میان بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری، به انتقاد این دسته از مخاطبین پاسخ دهیم. آنچه در ادامه می‌خوانید بخشی از فرمایشات مهم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سال 83 در جمع مدیران صداوسیماست:

«گاهی اوقات افزایش مخاطب به قیمتی است که نمی‌ارزد. آن‌ها جذب می‌شوند، اما به چه جذب شده‌اند؟ به چیزی که یا منفی است و یا خنثی...

مرحوم سیدقطب جریانی‌ را در یکی‌ از کتاب‌هایش می‌نویسد که من پیش از انقلاب آن کتاب را ترجمه کردم. می‌گوید به یکی‌ از شهرهای‌ امریکا رفتم و دیدم دم درِ یک کلیسا اطلاعیه‌ای‌ نصب کرده‌اند: «امشب یک برنامه‌ی‌ رقص و شادی‌ و شام سبک و موسیقی‌ اجرا می‌شود.»! تعجب کردم که کلیسا به چه مناسبت اینها را اعلام کرده! می‌نویسد: «کنجکاو شدم در آن ساعت معین بروم ببینم چه خبر است دیدم بله، یک سالن رقص در کنار سالن کلیساست؛ زوجهای‌ جوان می‌آیند و می‌رقصند؛ موسیقی‌‌های‌ محرک و شهوانی‌ هم پخش می‌شود! افراد یک خرده مسن‌تر هم کنار نشسته‌اند و تماشا می‌‌کنند و از نگاه کردن لذت می‌‌برند! کشیش هم اواخر شب روی‌ سن ظاهر شد و با رفتار خیلی‌ آرام و ملایم رفت نور چراغها را تنظیم کرد! می‌‌گوید فردا رفتم سراغ کشیش؛ گفتم شما کشیش هستید یا کاباره‌دار؟! این جا کلیساست یا سالن رقص؟! کشیش گفت من به این وسیله می‌‌خواهم جوانها را به کلیسا جذب کنم!» این طوری‌ می‌ شود جوانها را به کلیسا جذب کرد؟! جوانها به کلیسا جذب نشدند، بلکه به سالن رقصِ متعلق به کلیسا جذب شدند! سالن رقصِ متعلق به کلیسا مگر امتیازی‌ دارد؟

اگر بناست فیلم یا برنامه‌یی‌ پخش شود و تأثیر سوئی‌ بگذارد، چه فرقی‌ می‌‌کند که من پخش کنم یا رقیب من؛ در هر دو صورت بد است؛ پس چرا من پخش کنم؟ به نظر من این منطق مهمی‌ است و باید به آن توجه داشت.» (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با رئیس و مدیران سازمان صداوسیما ۱۳۸۳/۰۹/۱۱)

این البته تنها تصریح ایشان بر این مبحث نیست؛ رهبر معظم انقلاب در حکم انتصاب مجدد آقاى دکتر على لاریجانى به ریاست سازمان صدا و سیما - که این حکم‏ها معمولاً انعکاس چکیده‏ای از مهم‏ترین مطالبات رهبری از مسئولین صداوسیماست- این‌چنین می‌نویسند: «تنوع و جذابیت در صدا و بخصوص سیما شرط لازم توفیق آن رسانه است ولى این نباید موجب گرایش به شیوه‌هاى زیان‌بخش و مخرب گردد. ترویج فرهنگ غربى و استفاده‌ى ابزارى از جاذبه‌هاى جنسى یا استفاده از موسیقی‌هاى لهوى و حرام و چیزهایى از این قبیل نباید به بهانه‌ى جذاب کردن تلویزیون به این دستگاه مؤثر که در معرض دید همه‌ى قشرها و خانواده‌ها است راه یابد.» (۱۳۷۸/۰۳/۰۵)

قضاوت در مورد میزان اجرایی شدن این توصیه‌ها را در رویکردهای کلان اداره‌ی رسانه‌ی ملی به شما می‌سپاریم. منتظر پاسخ شما هستیم.